Linia frontu współczesnego pola walki wciąż się przesuwa. Dzięki technologii linia ta może znajdować się tuż obok nas, za drzwiami serwerowni czy na urządzeniach podłączonych do Sieci. W Talinie odbyła się 13. edycja międzynarodowej konferencji CyCon organizowanej przez Centrum Doskonalenia Obrony Cybernetycznej NATO.
CyCon to coroczna międzynarodowa konferencja poświęcona konfliktom w cyberprzestrzeni. Biorą w niej udział przedstawiciele rządów, wojska, środowisk akademickich, a także przemysłu. Wśród prelegentów warto wymienić Fabio Cocurullo wiceprezesa Leonardo oraz Massimo Tedeschi Dyrektora ds. Technologii w departamencie cyberbezpieczeństwa Leonardo, którzy przedstawili najważniejsze osiągnięcia firmy i rozwiązania z zakresu cybertechnologii mające realny wpływ na ponadnarodowe bezpieczeństwo.
Konferencja, w której co roku bierze udział ponad 600 ekspertów z 50 krajów, zarówno z sektora publicznego i prywatnego, jest jedną z najważniejszych na świecie poświęconych cyberobronie. W tym roku tematem przewodnim wydarzenia było Going Viral, w odniesieniu do kryzysów takich jak pandemia i jej wpływu na cyberbezpieczeństwo.
W kwietniu CCDCOE (Centrum Doskonalenia Obrony Cybernetycznej NATO), podczas międzynarodowych ćwiczeń obrony cyberprzestrzeni, Polacy zajęli 4. miejsce w ogólnej kwalifikacji krajów NATO. W wydarzeniu brały udział 22 drużyny, które wcieliły się w rolę Zespołów Szybkiego Reagowania na incydenty w cyberprzestrzeni. Polską drużyną dowodzili eksperci z Narodowego Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni.
Cyberprzestrzeń to pole walki
Scenariusz dzisiejszego pola walki został zdominowany przez zagrożenia hybrydowe. Dezinformacja, nieregularne siły zbrojne i cyberataki, skierowane głównie w infrastrukturę krytyczną, to strategia współczesnych agresorów. Postępująca cyfryzacja sprawiła też, że infrastruktura ta przestała już być domeną sektora energetycznego. Należą do niej również systemy opieki medycznej czy logistyka.
NATO traktuje cyberprzestrzeń jako obszar do prowadzenia operacji wojskowych. Ta doktryna odzwierciedla nie tylko znaczenie, ale też poziom zagrożenia, który wciąż rośnie. Nowe technologie i rozwiązania, a także fakt, że atak, w teorii, może przeprowadzić każdy, wymaga nieustannego identyfikowania problemów i testowania cyberodporności platform strategicznych. Złożoność cyberataków i ich ewolucja sprawia, że podobnie jak w przypadku pandemii koronawirusa, przede wszystkim testowanie pozwala zrozumieć i zatrzymać emisję wirusa – zarówno tego w organizmie ludzkim jak i w systemie komputerowym.
Kluczowa świadomość sytuacji
Jednym z projektów, który wpisuje się w te potrzeby, jest Cyber Range. To ukierunkowany program szkoleń prowadzony przez Leonardo – globalną firmę high-tech, który dzięki zaawansowanej wirtualizacji i skomplikowanym scenariuszom cyberataków, pozwala zdobyć praktyczne doświadczenie. Cyber Range, podstawowe narzędzie szkoleniowe i symulacyjne, jest również rozwiązaniem do testowania cyberodporności platform strategicznych. System został wybrany m.in. przez Qatar Computing Research Institute do szkolenia operatorów i oceny odporności na cyberataki. Leonardo, który w Polsce jest znany głównie z produkcji śmigłowców i struktur lotniczych w fabryce PZL-Świdnik, jest jednym z liderów sektora cyberbezpieczeństwa.
Projekt Cyber Range ma szczególne zastosowanie jeśli chodzi o wojsko, bo praktyczne doświadczenie jest niezbędne w przypadku operacji prowadzonych w cyberprzestrzeni przeciwko wrogim celom. Projekt pozwala też na połączenie cyberstrategii z klasyczną doktryną wojskową.
Zagrożenie wciąż rośnie
Według McAfee, amerykańskiej firmy zajmującej się systemami ochrony przed włamaniami do sieci komputerowych, koszty, które w 2020 r. z powodu cyberprzestępczości poniosła światowa gospodarka, wyniosły ponad bilion dolarów, co stanowi 1 proc. światowego PKB.
Z kolei z raportu Clusit 2021 wynika, że w minionym roku liczba cyberataków wzrosła aż o 12 proc. w porównaniu z 2019 r. Zagrożeni pozostają nie tylko klienci banków, ale całe społeczeństwa.
W maju hakerzy zablokowali systemy informatyczne największego rurociągu w USA. Przez kilka dni mieszkańcy wschodniego wybrzeża nie mieli dostępu do paliwa. Systemy zostały zaszyfrowane. Jak donosił Bloomberg, ostatecznie operator ugiął się pod żądaniami okupu w wysokości 5 mln dol.
Rozwój cyberzagrożeń wymaga zwiększania nie tylko odporności na ataki, ale też świadomości, w tym dostarczania wiedzy na temat trendów w zakresie rozwoju tych zagrożeń i wektorów potencjalnych ataków. To dlatego Leonardo opracowała rozwiązanie Cyber Defence Situational Awareness, wraz z systemem wsparcia decyzyjnego, opartego o technologie takie jak sztuczna inteligencja, analiza zbiorów danych, czy przemysłowy internet rzeczy. System ten korzysta z przewagi, jaką daje sieć połączeń między różnymi źródłami informacji, by w czynny i skuteczny sposób mierzyć ryzyko. System wspiera organizacje w podejmowaniu decyzji odnośnie działań, jakie należy podjąć celem utrzymania ciągłości prowadzenia biznesu, minimalizując prawdopodobieństwo wystąpienia incydentów w domenie IT.
Tak jak w przypadku tradycyjnego pola walki rozpoznanie jest kluczem skutecznej obrony, tak samo w przypadku walki prowadzonej w cyberprzestrzeni, nie tylko świadomość, ale właściwe rozumienie zagrożeń, pozwala podejmować odpowiednie decyzje.
Doświadczenie zdobyte w walce jest bezcenne, ale konsekwencje przegranej walki mogą być dużo większe.
źródło: informacja prasowa