Każde kliknięcie w sieci, transakcja e-płatności, aktywność w mediach społecznościowych czy odtwarzanie wideo online to kolejne impulsy, które zwiększają globalne zapotrzebowanie na energię. Obsługa tych działań wymaga zaawansowanej infrastruktury teleinformatycznej: od serwerów przetwarzających dane, przez systemy chłodzenia, po technologie zabezpieczające całą cyfrową architekturę. Wszystko to generuje rosnące zużycie energii.

Zgodnie z danymi Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA), udział centrów danych w globalnym zapotrzebowaniu na energię elektryczną ma do 2026 roku wynieść od 1,5% do 3%, w porównaniu z 1–1,3% w 2022 roku. Choć liczby mogą wydawać się niewielkie, to w zestawieniu z innymi sektorami, takimi jak produkcja aluminium, która pochłania około 4% światowej energii, zjawisko staje się znaczące. IEA coraz uważniej monitoruje konsumpcję energii w sektorze IT, widząc jej wpływ na gospodarki cyfrowe.

Inicjatywy sektora data center

Operatorzy centrów danych są świadomi, że wzrost zapotrzebowania na ich usługi wiąże się z intensywniejszym zużyciem energii oraz wody. W odpowiedzi na ten trend branża podejmuje kroki w kierunku poprawy efektywności energetycznej i środowiskowej. Ważne są tu wskaźniki takie jak PUE (Power Usage Effectiveness) i WUE (Water Usage Effectiveness), a także technologie chłodzenia i korzystanie z odnawialnych źródeł energii.

Jednym z kluczowych projektów jest europejska inicjatywa Climate Neutral Data Centre Pact (CNDCP). W jej ramach operatorzy centrów danych dążą do osiągnięcia neutralności emisyjnej do 2030 roku. Ponadto, coraz częściej pojawiają się innowacyjne podejścia do zarządzania zasobami, takie jak wykorzystanie odpadowego ciepła.

– Serwery pracujące w centrach danych emitują duże ilości ciepła, które w tym procesie jest odpadem i można je wykorzystywać, np. do ogrzewania budynków. Od 2016 roku wykorzystujemy ciepło generowane w komorach serwerowych Data Center 2 do ogrzewania budynku biurowego i logistycznego zlokalizowanego na terenie naszego kampusu w Poznaniu – tłumaczy Wojciech Stramski, prezes Beyond.pl, dostawcy usług data center, chmury i Managed Services.

Beyond.pl, we współpracy z Veolia Energia Poznań, podjęło także działania mające na celu wykorzystanie tego ciepła w miejskiej sieci ciepłowniczej.

– Uruchomienie projektu jest możliwe z uwagi na plan zwiększenia mocy naszego kampusu na potrzeby utrzymania projektów sztucznej inteligencji, nawet do 150 MW. Wysoka jakość ciepła odpadowego pochodzącego z serwerów wysokiej gęstości oraz jego ilość są bowiem kluczowe dla zabezpieczenia produkcji ciepła w skali odpowiedniej dla potrzeb miejskiej sieci ciepłowniczej. Odzyskane z naszych centrów danych ciepło stanie się w przyszłości źródłem niskoemisyjnej energii wykorzystywanej do ogrzewania budynków mieszkalnych i obiektów handlowo-przemysłowych w Poznaniu. To unikalny w skali regionu projekt i ambitny krok propagujący działania dekarbonizacyjne w Polsce – dodaje Stramski.

Podobne projekty funkcjonują już w Danii, Irlandii czy Finlandii, jednak skala przedsięwzięcia Beyond.pl stawia go w czołówce europejskich inicjatyw. Mimo to, eksperci podkreślają, że oddolne działania branży mogą być niewystarczające w obliczu rosnących wyzwań związanych z cyfryzacją.

Nowe przepisy na poziomie UE

Unia Europejska dostrzega problem intensywnego zużycia zasobów przez sektor IT i wprowadza regulacje mające na celu zwiększenie jego transparentności. Jednym z przykładów jest dyrektywa o efektywności energetycznej (EED), która nakłada obowiązek raportowania wskaźników wydajności na wszystkie centra danych o mocy co najmniej 500 kW.

W raportach znajdą się m.in. dane dotyczące zużycia energii elektrycznej, udziału odnawialnych źródeł energii, a także odzysku ciepła odpadowego. Takie informacje mają pomóc klientom w wyborze partnerów, którzy działają w sposób bardziej zrównoważony.

– Nowe reguły gry są potrzebne nie tylko po to, by trzymać zużycie energii w ryzach, ale też po to, by klient mógł świadomie wybrać: wiedział, ile konkretne centrum danych zużywa energii, na ile jest ono energooszczędne, czy korzysta z odnawialnych źródeł energii i jak to będzie przekładać się na jego rachunki za profesjonalną usługę np. kolokacji. Gdyby klienci utrzymywali swoją infrastrukturę w centrach danych mających lepsze parametry środowiskowe, konsumpcja energii elektrycznej oraz wody przez sektor IT mogłaby być dziś istotnie niższa – podsumowuje Wojciech Stramski.

Wyzwania i perspektywy

Dynamiczny rozwój technologii i wzrost zapotrzebowania na usługi cyfrowe są nieodłącznym elementem współczesnej gospodarki. Jednocześnie wiążą się z ogromnymi wyzwaniami w zakresie zarządzania zasobami. Wdrożenie innowacji, oddolne inicjatywy operatorów oraz odpowiednie regulacje mogą wspólnie przyczynić się do bardziej zrównoważonego rozwoju branży IT.

Jednak bez globalnych działań i współpracy pomiędzy podmiotami publicznymi i prywatnymi, ograniczenie negatywnego wpływu cyfryzacji na środowisko może okazać się niezwykle trudne. Dlatego zarówno sam sektor, jak i organy regulacyjne muszą nieustannie podejmować kroki, by efektywnie zarządzać zasobami w świecie napędzanym technologią.

źródło: informacja prasowa