Postęp w dziedzinie sztucznej inteligencji (AI) otwiera nowe możliwości w wielu obszarach, w tym w diagnostyce medycznej. Nowe badania sugerują, że modele językowe oparte na AI (tzw. LLM – Large Language Models) mogą wspierać lekarzy w podejmowaniu decyzji klinicznych. Czy to oznacza, że w przyszłości chatboty zastąpią specjalistów?
Czy AI diagnozuje lepiej niż lekarze?
Wyniki badań wskazują, że chatboty napędzane przez modele językowe mogą skutecznie stawiać diagnozy, a nawet przewyższać lekarzy w precyzji diagnozowania. Zespół naukowców ze Stanford University, pod kierownictwem dr Jonathana H. Chena, przeprowadził testy, w których chatboty samodzielnie analizowały przypadki medyczne, a ich skuteczność okazała się wyższa niż lekarzy, którzy mieli dostęp jedynie do wyszukiwarek internetowych i literatury medycznej.
Jednak sama diagnoza to tylko początek. Leczenie pacjenta wymaga zrozumienia kontekstu, przewidywania skutków terapii i uwzględnienia indywidualnych cech chorego. Tu pojawia się kluczowe pytanie: czy chatboty mogą pomagać w podejmowaniu decyzji dotyczących dalszego leczenia?
AI wspierające lekarzy
Najnowsze badania wykazały, że lekarze, którzy korzystali z chatbotów AI, podejmowali lepsze decyzje kliniczne niż ci, którzy mieli dostęp tylko do tradycyjnych źródeł informacji. Zespół dr Chena podzielił uczestników eksperymentu na trzy grupy:
- lekarze korzystający z chatbotów AI,
- lekarze korzystający jedynie z wyszukiwarek internetowych i źródeł medycznych,
- chatboty analizujące przypadki samodzielnie.
Okazało się, że chatboty działające samodzielnie uzyskały lepsze wyniki niż lekarze bez wsparcia AI. Jednak gdy lekarze mieli dostęp do AI, ich skuteczność dorównywała chatbotom. Oznacza to, że najlepsze efekty osiąga się dzięki połączeniu wiedzy człowieka z możliwościami sztucznej inteligencji.
Czy AI może popełniać błędy?
Mimo wysokiej skuteczności, chatboty nie są nieomylne. Badania wykazały, że AI ma tendencję do błędnego rozumowania w sytuacjach, które odbiegają od schematów, na których była trenowana. Eksperci ze Stanford University oraz University of California opracowali specjalny test (M-ARC), który wykazał, że chatboty często podejmują błędne decyzje, jeśli problem wymaga elastycznego myślenia.
Jednym z przykładów jest sytuacja, w której AI zasugerowało pomiar ciśnienia krwi na amputowanej kończynie. Takie błędy wynikają z tendencji AI do opierania się na wzorcach, zamiast na rzeczywistej analizie sytuacji.
Czym jest efekt Einstellung?
Efekt Einstellung to zjawisko psychologiczne, w którym wcześniejsze doświadczenia utrudniają znalezienie optymalnego rozwiązania nowego problemu. W kontekście AI oznacza to, że chatboty mogą błędnie stosować znane schematy do sytuacji, które wymagają indywidualnego podejścia.
Czy AI zastąpi lekarzy?
Chociaż AI osiąga coraz lepsze wyniki w analizie przypadków medycznych, eksperci podkreślają, że nie oznacza to zastąpienia lekarzy przez chatboty. Najlepsze rezultaty uzyskuje się, gdy AI wspiera specjalistów, pomagając im analizować dane i sugerować możliwe rozwiązania.
Lekarze odgrywają kluczową rolę w ocenie wiarygodności informacji i podejmowaniu decyzji dostosowanych do konkretnego pacjenta. Ponadto chatboty nie mają intuicji ani umiejętności nawiązywania relacji z pacjentem, co jest istotnym elementem skutecznej opieki medycznej.
Czym jest chatbot AI w medycynie?
Chatbot medyczny to program komputerowy oparty na sztucznej inteligencji, który analizuje dane i dostarcza rekomendacji diagnostycznych oraz terapeutycznych. Wykorzystuje modele językowe (LLM), które uczą się na podstawie ogromnych zbiorów danych medycznych.
Przyszłość AI w diagnostyce
Dr Jonathan H. Chen podkreśla, że przyszłość diagnostyki medycznej nie polega na zastąpieniu lekarzy przez AI, ale na synergii człowieka i maszyny. Badania sugerują, że kluczowe będzie opracowanie systemów, które będą potrafiły oceniać stopień niepewności swoich odpowiedzi oraz wspierać lekarzy w analizie skomplikowanych przypadków.
Obecnie trwają prace nad udoskonaleniem AI, aby ograniczyć jej skłonność do błędnych wniosków i zwiększyć zdolność do elastycznego myślenia. Kluczowe jest także opracowanie mechanizmów, które pozwolą AI lepiej interpretować kontekst kliniczny i unikać błędnych rekomendacji.
Sztuczna inteligencja już teraz zmienia sposób, w jaki diagnozujemy choroby i podejmujemy decyzje kliniczne. Jednak, jak podkreślają eksperci, jej rola nie polega na zastąpieniu lekarzy, lecz na wspieraniu ich w podejmowaniu trafniejszych decyzji. W przyszłości AI może stać się nieocenionym asystentem w medycynie, pomagając w analizie skomplikowanych przypadków i optymalizacji procesów leczenia.
źródło: sciencedaily.com, news.stanford.edu, arxiv.org
